مراکز ایران: جمهوری اسلامی ایران نیز در جمهوری خود مختار نخجوان ۲ مرکز دارد. مرکز زبان فارسی در دانشکده های زبان های خارجی دانشگاه دولتی نخجوان فعالیت می نماید. دومین مرکز ایران هم در بنیاد نسخ خطی آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان قرار دارد که در این بنیاد پژوهشگران در خصوص مطالعات نسخ خطی به زبان های عربی، ترکی و فارسی که مربوط به نخجوان می باشد،  فعالیت می نماید.

مراکز زبان فارسی و شرق شناسی(اتاق ایران) در نخجوان

در جمهوری خود مختار نخجوان تدریس زبان فارسی تاریخ قدیمی دارد. در دوره حکومت شوروی در نخجوان در مدرسه شماره یکم شهر نخجوان توسط اساتید محلی که بیشتر آنها در دانشگاه دولتی باکو در رشته زبان فارسی درس خوانده بودند، این زبان را تدریس می کردند. زبان فارسی تقریبا تا آخر سال ۲۰۰۰ میلادی در این مدرسه تدریس شده است.

در جمهوری خود مختار نخجوان سه دانشگاه موجود است که یکی از آنها نیز دانشگاه دولتی نخجوان می باشد که در سال ۱۹۶۷ تاسیس شده است. همراه با افتتاحیه این دانشگاه زبان فارسی نیز در آن فعالیت خود را آغاز نموده است. در آن زمان معلمان مدرسه شماره یک شهر نخجوان در دانشگاه دولتی نخجوان برای دانشجویان رشته های زبان و ادبیات آذربایجان و زبان فارسی را تدریس می کردند. در حال حاضر در این دانشگاه همراه با رشته زبان فارسی برای دانشجویان رشته های زبان و ادبیات آذربایجان، تاریخ و گردشگری نیز زبان فارسی تدریس می شود.

در سال ۲۰۰۴ در قالب دانشکده زبان های خارجی دانشگاه دولتی نخجوان رشته زبان فارسی تاسیس شده است. در چارچوب تدریس زبان فارسی استادان از کتاب ها، فرهنگ ها، لوح فشرده ها و سایر منابع علمی مختلف استفاده می نمایند. در سال ۲۰۰۹ در دانشگاه دولتی نخجوان دانشکده مناسبات بین المللی و زبان های خارجی افتتاح شد که در داخل آن نیز شعبه زبان ها و ادبیات شرق تاسیس شد. در این شعبه زبان فارسی نیز تدریس می شد.

در سال ۲۰۲۰ در دانشگاه دولتی نخجوان زبان های خارجی از دانشکده مناسبات بین المللی جدا شد و به عنوان دانشکده زبان های خارجی فعالیت خود را آغاز گردید. در ادامه افتتاحیه، در دانشکده زبان های خارجی مرکز زبان فارسی هم راه اندازی شد. در حال حاضر ۲۳ نفر دانشجو در رشته زبان فارسی درس می خوانند. ۲۱ نفر از آنها در مقطع لیسانس، ۱ نفر در مقطع فوق لیسانس و یک نفر در مقطع دکترا تحصیل می کنند. در مرکز زبان فارسی درباره زبان و ادبیات فارسی۲۵۰ کتاب موجود است. این کتاب ها شامل فرهنگ لغات زبان فارسی، گلستان و بوستان سعدی شیرازی، شاهنامه ابوالقاسم فردوسی و غیره می باشد.

مرکز شرق شناسی (اتاق ایران) بنیاد نسخ خطی آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان

یکی از مراکز مهمی که در نخجوان در حوزه مطالعات زبان و ادبیات فارسی فعالیت می نماید، مرکز شرق شناسی بنیاد نسخ خطی آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان می باشد که در سال ۲۰۰۷ با حمایت و پشتیبانی وابستگی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در نخجوان شروع به فعالیت نمود. این مرکز دارای یک اتاق است که در آن کتاب ها، فرهنگ لغات زبان فارسی، کتاب های مختلف در زمینه های فرهنگی، ادبی، هنری، اقتصادی و سایر مربوط به جمهوری اسلامی ایران می باشد. در این بنیاد بیش از  ۶۰۰ نسخ خطی موجود است که بیشتر آنها به زبان های عربی، فارسی و ترکی می باشند. قدیمی ترین نسخه خطی به زبان فارسی این بنیاد متعلق به حاج ملا عبد الکریم ابن محمد علی خراسانی می باشد که در سال ۱۸۲۴ تالیف شده است.